Chứng khoán phái sinh (CKPS) – công cụ tài chính với giá trị được mặc định phụ thuộc vào tài sản cơ sở, nó quy định quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng với việc thanh toán và chuyển giao tài sản cơ sở, trong đó mức giá được thỏa thuận trước vào một thời điểm nào đó trong tương lai. Bảng giá của các hợp đồng tương lai sẽ có sự riêng biệt, nhà đầu tư dựa trên kỳ vọng của mình và nhắm vào chỉ số có khả năng đặt và khớp lệnh, hơn nữa các hợp đồng này sẽ đáo hạn nên các nhà đầu tư cần lưu ý chọn hợp đồng đáo hạn phù hợp. Dưới đây là những điều cần lưu ý dành cho những tân binh muốn gia nhập thị trương chứng khoán phái sinh.
Mục Lục
Các điều cần lưu ý khi tham gia chứng khoán phái sinh
Lưu ý ký quỹ và margin call
Một trong những điểm khác biệt giữa giao dịch cổ phiếu với chứng khoán phái sinh là cần phải ký quỹ để giao dịch. Đối với giao dịch hợp đồng tương lai, kỹ quỹ được hiểu là phần đặt cọc. Nó nhằm đảm bảo khả năng thanh toán. Đây là khoản tiền tối thiểu, cần phải có để giao dịch có thể được thực hiện.
Khi tham gia giao dịch hợp đồng tương lai, trong trường hợp thua lỗ, số dư ký quỹ giảm dưới ngưỡng ký quỹ duy trì. Công ty chứng khoán sẽ gọi ký quỹ yêu cầu nhà đầu tư phải nạp thêm tiền vào tài khoản. Nếu không sẽ bị đóng bớt các vị thế. Ký quỹ là việc bắt buộc khi tham gia giao dịch CKPS. Ký quỹ (Margin) là việc bắt buộc khi tham gia giao dịch CKPS. Do đó nhà đầu tư phải thường xuyên theo dõi số dư tài khoản ký quỹ. Nhằm quản lý trạng thái tài khoản, tránh bị gọi ký quỹ.
Chú ý các khả năng bán khống
Bán khống là hoạt động bán tài sản mà người bán không sở hữu. Tài sản này được mượn từ người khác và thực hiện bán với kỳ vọng sẽ mua lại trong tương lai. Với mức giá thấp hơn nhằm mục đích để thu lợi nhuận. Khi đầu tư vào các cổ phiếu ở thị trường chứng khoán cơ sở, nhà đầu tư chỉ có thể kiếm lợi nhuận khi cổ phiếu đó tăng giá. Khi thị trường rơi vào nhịp điều chỉnh, các cổ phiếu đang nắm giữ bị giảm giá thì lúc đó nhà đầu tư chỉ có 2 sự lựa chọn. Bán cổ phiếu đó đi hoặc là tiếp tục nắm giữ với hy vọng giá sẽ có nhịp tăng trở lại.
Bán khống là một tính năng mới nổi trội của chứng khoán phái sinh. Trong khi đó, khi giao dịch ở thị trường chứng khoán phái sinh, nhà đầu tư hoàn toàn có thể kiếm được lợi nhuận. Ngay cả khi thị trường đang trong nhịp giảm. Điều này có được do quy chế phái sinh cho phép nhà đầu tư được thực hiện bán khống chỉ số. Đây là một tính năng mới nổi trội của CKPS. Nó cho phép kênh đầu tư này có thêm tác dụng phòng ngừa rủi ro hữu hiệu.
Các khoản phí giao dịch
Trên thị trường hiện nay, mức phí giao dịch phổ biến ở mức 2.000 – 4.000 đồng/hợp đồng giao dịch. Ngoài ra, các nhà đầu tư cũng cần lưu ý các khoản thuế, phí bắt buộc theo quy định của Trung tâm lưu ký (VSD) và Sở Giao dịch chứng khoán HNX. Chẳng hạn như: Phí giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số 2.700 đồng/hợp đồng/ngày giao dịch; Giá dịch vụ quản lý vị thế 2.550 đồng/hợp đồng/tài khoản/ngày; Giá trị dịch vụ quản lý tài khoản 0.0024% giá trị lũy kế số dư tài sản ký quỹ/tài khoản/tháng. Vì thế, vấn đề chi phí giao dịch đang khiến nhiều nhà đầu tư “đau đầu”.
Tuy nhiên, kể từ sau khi Thông tư 128/2018 bỏ mức sàn phí giao dịch thì cuộc cạnh tranh phí bắt đầu nổ ra. Các công ty chứng khoán đã mạnh tay áp dụng giảm, miễn phí giao dịch để tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Nhà đầu tư có thể tham khảo và lựa chọn những công ty chứng khoán uy tín. Với mức chi phí giao dịch tốt nhất để tiết kiệm chi phí, tối đa hóa lợi nhuận.
Mới đây, Công ty cổ phần Chứng khoán VPS (VPS) đã áp dụng chương trình mới. Đây là chính sách ưu đãi hấp dẫn nhất trên thị trường hiện nay. Từ tháng thứ 7 trở đi mức thu phí sẽ áp dụng theo mức hiện hành 1.000 đồng/hợp đồng. Cũng là mức phí ở mức thấp nhất trên thị trường. Nhà đầu tư có thể tham khảo và lựa chọn những công ty chứng khoán uy tín. Với mức chi phí giao dịch tốt nhất để tiết kiệm chi phí, tối đa hóa lợi nhuận.
VPS thêm mới một số tính năng
Đồng thời, VPS cũng mang tới chương trình “Đầu tư theo chuyên gia”. Tạo điều kiện để các nhà đầu tư theo dõi và giao dịch theo chiến lược của chuyên gia. Giúp sinh lời hiệu quả ngay cả khi chưa có nhiều kiến thức hay thời gian giao dịch. Vận dụng những kiến thức và lưu ý trên, nhà đầu tư có thể thiết lập được cho mình một phương pháp giao dịch CKPS hiệu quả. Ngay cả khi thị trường chứng khoán đi ngang như hiện nay.
Bên cạnh đó, tại các nền tảng giao dịch CKPS, VPS còn thêm mới một số tính năng. Chẳng hạn như cho phép nhà đầu tư hủy/sửa lệnh điều kiện khi chưa kích hoạt. Nhờ đó nhà đầu tư có thể linh hoạt hơn trong kế hoạch/chiến lược đầu tư. Cùng với đó, hệ thống cũng tự động gửi thông báo khi lệnh được kích hoạt thành công hoặc lệnh bị từ chối do thiếu sức mua,. Giúp nhà đầu tư nắm bắt thông tin nhanh chóng. Để từ đó đưa ra quyết định giao dịch phù hợp theo diễn biến thị trường.
Theo thống kê của Sở giao dịch chứng khoán, kết thúc 6 tháng đầu năm nay, VPS duy trì vị trí số 1 trong mảng môi giới CKPS với 54,35%. Dẫn đầu thị phần môi giới cổ phiếu trên cả HOSE, HNX và UPCoM. Với thị phần tương ứng là 15,12%; 13,67% và 17,87%.
